ZLU

cze02

„Bliżej Europy” i zielonej polityki w Polsce – Zielony Letni Uniwersytet 2019

Piąty Zielony Letni Uniwersytet 2019 „Bliżej do Europy” odbył się w dniach 11-14 lipca w Ośnie Lubuskim i nikogo nie zawiódł.

Po Zielonym Letnim Uniwersytecie 2018 w pobliżu wschodniej granicy UE, tym razem „bliżej Europy”  150 „zielonych” działaczy spotkało się na piątym polskim ZLU 2019. Ośno Lubuskie to małe miasteczko liczące mniej niż pięć tysięcy mieszkańców, w pobliżu aglomeracji transgranicznej Słubice – Frankfurt (O), przedzielonych Odrą.

W imieniu Zarządu Zielonej Fundacji Europejskiej GEF (gospodarza tego i kilku innych zielonych uniwersytetów w Europie) oraz Fundacji Strefa Zieleni, edycję 2019 otworzyła Ewa Sufin-Jacquemart, która przypomniała cztery poprzednie ZLU i ich osiągnięcia w rozwijaniu sieci współpracy wokół zielonych wartości, Irene Hahn-Fuhr, dyrektorka Przedstawicielstwa Fundacji im. Heinricha Boella w Warszawie zaprezentowała imponujące działania swojej organizacji od zeszłego roku, a Marek Kossakowski, współprzewodniczący Partii Zieloni, wyjaśnił, dlaczego ZLU 2019 przybył do Ośna Lubuskiego: w ostatnich wyborach regionalnych Zieloni zdobyli tam 22,11% głosów, a w wyborach europejskich – 16,80%. Rozpoznawalność lokalnych zielonych aktywistów i aktywistek, zwłaszcza ich charyzmatycznego lidera Tomasza Aniśko, naukowca i działacza transgranicznego, jest powodem tego wyjątkowego wyniku. Zasłużyli na bycie gospodarzami tak wyjątkowego wydarzenia jak zielony uniwersytet.

ZLU 2019 odbył się w szczególnym momencie, gdy Unia Europejska ma już nowy Parlament Europejski. Wiemy już, że siły pro-europejskie nadal wyraźnie dominują, nie dając pola nacjonalistycznym populistom, ale dodatkowo nastąpiła „Zielona Fala” i frakcja Zieloni/Wolny Sojusz Europejski zyskała 25 nowych członków stając się czwartą co do wielkości grupą polityczną Parlamentu Europejskiego, większą niż lewica czy konserwatyści. Opowiedziała o tym w nagraniu video Ska Keller, współprzewodniczącą grupy Zieloni/WSE w PE, która streściła w skrócie sytuację w PE w danym momencie i przekazała poparcie Zielonym w Polsce.

Otwierająca debata plenarna dotyczyła oczywiście przyszłości Green Europe, czyli Zielonej przyszłości Europy, z udziałem Siergieja Lagodinskiego, nowego niemieckiego Eurodeputowanego, Zuzany Pavelkovej, współprzewodniczącej Federacji Młodych Zielonych Europejskich, Małgorzaty Tracz, współprzewodniczącej Partii Zieloni, Miriam Kennet, prezeski Green Economics Institute i Jamie Kendricka z Green European Journal. Prowadzili Maciej SłobodzianMiłosława Stępień z Rady Krajowej Partii Zieloni.  Wniosek z tej bardzo ciekawej debaty był jasny: wszystkie zielone struktury, organizacje i powiązane ruchy, zwłaszcza w Europie Wschodniej, muszą być w centrum walki o przemiany ekologiczne, społeczne i gospodarcze w UE, aby stawić czoła ogromnym wyzwaniom związanym z wielkim kryzysem klimatycznym, utratą różnorodności biologicznej, wyczerpywaniem zasobów nieodnawialnych, rosnących nierówności i niesprawiedliwości, osłabienia demokracji. Tworzenie sieci i współpraca to kluczowe słowa, musimy współpracować, mobilizować się, aktywnie uczestniczyć w ruchu społeczeństwa obywatelskiego na rzecz zmian, proponować wiarygodną alternatywę polityczną.

Ponieważ w Polsce występuje ogromny deficyt polityki klimatycznej i ekologicznej, kolejne debaty plenarne dotyczyły kryzysu klimatycznego i transformacji energetycznej, utraty różnorodności biologicznej oraz wspólnej polityki żywnościowej jako uzupełnienia tradycyjnej unijnej Wspólnej Polityki Rolnej.

Nie ma wątpliwości, że ZLU 2019 odniósł sukces: zebrał 150 uczestników, 80 kobiet i 70 mężczyzn, w tym 50 świetnych panelistów i panelistek, moderatorów i moderatorek z Polski, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Macedonii oraz ze struktur europejskich, będących częścią zielonej rodziny – polityków, think-tanków, mediów, młodych Zielonych, ale także zaproszonych naukowców oraz aktywistów organizacji, ruchów i koalicji społeczeństwa obywatelskiego: Młodzieżowego Strajku Klimatycznego, Extinction Rebellion, Strajku dla Ziemi, Koalicji Żywa Ziemia, Koalicji Ratujmy Rzeki, koalicji Więcej niż Energia, Koalicji Klimatycznej, kampanii NiechŻyją!, Polskiej Zielonej Sieci. Uczestniczyło też 13 dzieci w wieku od 6 do 15 lat. 

Nasi paneliści i panelistki, moderatorzy i moderatorki: https://docs.google.com/document/d/1IOERENKMBKHoWwuk57wHXKfPQkIUabkMXVDM96p8Pns/edit?usp=sharing

Odbyły się cztery debaty plenarne, trzy wykłady, dwa spotkania aktywistów, pięć warsztatów, dwa okrągłe stoły, trzy szkolenia, trzy panele, dwa pokazy filmu dokumentalnego „Human Energy” Adama Dzienisa, dwa spotkania ze wspaniałym „Marcinem z lasu”, Marcinem Kostrzyńskim, fotografem przyrody – jedno dla dzieci i jedno dla dorosłych, jeden spacer ekologiczny dla dzieci i rodzin z dr Martą Jermaczek-Sitak, siedem porannych i wieczornych wypraw przyrodniczych z eko-przewodniczkami, poza Martą były to dr Magdalena BartoszewiczMagdalena Mądrawska-Okołow, zwiedzanie w grupach ogrodu symbiotycznego Tomasza i Anny Aniśków, warsztat malarstwa dla dzieci z Jarosławem Malickim i na koniec zbiorowy happening „Big Jump” w  Odrze z akcesoriami produkowanymi przez dzieci. Wiele z tych wydarzeń było transmitowanych na żywo, niektóre zostały sfilmowane. Zarejestrowano wiele krótkich wywiadów z panelistami oraz wywiad z Sergeyem Lagodinskim do następnego numeru Zielonych Wiadomości. Będziemy stopniowo udostępniać materiały ze ZLU na naszej stronie internetowej i w mediach społecznościowych oraz na stronach partnerów.

Gościliśmy też sterniczki Koalicji Żywa Ziemia, które odbyły przy okazji ZLU spotkanie robocze z Christine Chemnitz z Fundacji im. Heinricha Boella oraz z Ewą Jakubowską-Lorenz z przedstawicielstwa fundacji w Warszawie.

Jak zwykle były z nami Zielone Wiadomości i ich redaktor naczelna Beata Nowak, tym razem z numerem gazety poświęconym prawom zwierząt, byli przedstawiciele Zielonych think-tanków, fundacji i partii z innych krajów i z poziomu europejskiego, było wielu Zielonych polityków i polityczek, aktywistów i aktywistek z Polski.

Zielony Letni Uniwersytet jest organizowany i dofinansowany przez Green European Foundation GEF i Fundację im. Heinricha Boella w Warszawie, przy wsparciu Fundacji Strefa Zieleni i finansowym wsparciu Parlamentu Europejskiego dla Green European Foundation. Jest skierowany przede wszystkim do aktywistów organizacji, ruchów i struktur działających na rzecz wartości uznawanych przez te fundacje.

PROGRAM  (w programie umieszczamy zdjęcia oraz linki do nagrań z poszczególnych wydarzeń):

Zdjęcia Beaty Nowak, Weroniki Bloch, Arkadiusza Gmurczyka i Anny Aniśko.

Czwartek 11.07

17:00 – 19:00 – Ośno Lubuskie, zielone miasto pogranicza – spotkanie z Zielonymi z Ośna Lubuskiego i z Michaelem Kurzwelly, założycielem „miasta” Słubfurt i „kraju” Nowa Ameryka

   

Piątek 12.07

9:00 – 9:30 Otwarcie Zielonego Letniego Uniwersytetu 2019


Komentarz Marka Kossakowskiego: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/668680493651109/

9:30 – 11:30  Czy Zielona Fala w Parlamencie Europejskim daje nadzieję na stawienie czoła zmianom klimatu, zmniejszenie nierówności i poprawę demokracji w UE? – debata

  

Wprowadzenie Ska Keller: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/861427437553894/

Komentarz Sergeya Lagodinskyego: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/1472486012894000/

Komentarz Zuzany Pavelkovej (FYEG): https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/381305435723001/

Nagranie debaty: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/691034961318111/  (1,5 tys. oglądających na koniec listopada 2019)

[Jest to część seminarium „W kierunku Europy, demokracji, ekologii” w partnerstwie z Fundacją im. Heinricha Boella w Warszawie]

11:45 – 13:30  Ratując klimat: transformacja energetyczna konieczna ale niewystarczająca – debata z udziałem: Radosława Gawlika (EKO-UNIA/Partia Zieloni), Krystyny Boczkowskiej (eks-CEO Bosch Polska/Partia Zieloni), Macieja Wereszyńskiego (Extinction Rebellion), Weroniki Bloch (film „Human Energy”), Tomasza Wojciechowskiego (Izba Gospodarki Obiegu Zamkniętego/Partia Zieloni), prowadzili: Piotr Trzaskowski (Fundacja im. Heinricha Boella Warszawa) i Urszula Zielińska (Partia Zieloni)

Komentarz po debacie Radosława Gawlika : https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/2279772845439925/

Komentarz Tomasza Wojciechowskiego po debacie, o propozycji transformacji energetycznej Zielonych: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/624765361352582/

Radosław Gawlik mówi o tym co trzeba zrobić w odpowiedzi na kryzys klimatyczny: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/468400790680132/

Nagranie debaty: https://www.facebook.com/partiazieloni/videos/910984325933436/

14:30 – 16:15  6. Wielkie Wymieranie – czy Europa może mu zapobiec? – debata z udziałem:

prof. Piotra Skubały (Uniwersytet Śląski), Radosława Ślusarczyka (Pracownia nrz. Wszystkich Istot), prof. Grzegorza Gabrysia (Uniwersytet Zielona Góra), Artura Furdyny (Towarzystwo Przyjaciół Rzek Iny i Gowienicy / Koalicja Ratujmy Rzeki), prowadziła dr Marta Jermaczek-Sitak

„Kryzys bioróżnorodności jest równie ważny co kryzys klimatyczny” powiedział profesor Skubała i oczywiście się z nim zgadzamy. Tylko, że dziś ani jedno ani drugie nie mają w naszym Sejmie ani w Senacie reprezentacji pol

itycznej. Dlatego przyszedł czas na Zielonych.  W tej debacie poruszono wiele ważnych wątków. Polecamy ją odsłuchać w całości.

Nagranie debaty: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/458097628307737/

Polecamy również numer „Zielonych Wiadomości” o prawach zwierząt opracowany specjalnie na Zielony Letni Uniwersytet: http://zielonewiadomosci.pl/numer/031/

 

16:30 – 18:15  Od Wspólnej Polityki Rolnej do Wspólnej Polityki Żywności – panel

Video Olivier de Schutter: Video Olivie de Schutter

Video Common Food Policy: https://www.youtube.com/watch?v=Np1Vo88313I&t=1s

Nagranie debaty: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/2083514968417261/

Późniejszy wywiad w „Zielonych Wiadomościach” z Aleksandarem Giorgjievskim, gościem z Macedonii Północnej: http://zielonewiadomosci.pl/tematy/rolnictwo/macedonia-polnocna-kraj-szczesliwych-krow-i-owiec/

Późniejsze wydanie specjalnie Zielonych Wiadomości „Dobra żywność dobre rolnictwo”: http://zielonewiadomosci.pl/numer/nr-033/

[Debata w ramach projektu międzynarodowego Green European Foundation „Fair and Healthy Food”,  w partnerstwie z Koalicją Żywa Ziemia]

20:00 – 21:00 Pasywne i ekologiczne budownictwo – wykład Jarosława Malickiego

   

Nagranie wykładu: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/2034273540005837/

22:00 – film dokumentalny o spółdzielniach energetycznych „Human Energy”

Relacja po angielsku: https://humanenergy.in/green-summer-academy-in-osno-lubuskie/?fbclid=IwAR1b0ic8y1Apa4zh1jG0gKMIGYbMX9h9Dmn1G9-WZ0oL9rqeuc7PTruLGeU

Sobota 13.07 

Równolegle w czterech salach (tłumaczenie symultaniczne w Auli):

Aula s. języków s. warsztatowa s. debat
9:00 – 10:30

Odra a Bank Światowy – informacja

9:30 – 11:00

Platforma e-learningu GEF – szkolenie

9:30 – 11:00

Ekofeminizm – warsztat

9:30 – 11:00

Panel obywatelski – wykład

10:30 – 12:00

Informacja o Zielonych w UE

12:00 – 13:30

Energia jądrowa – wykład

 

11:15 – 13:00

Łowiectwo – okrągły stół

11:15 – 13:00

E-learning dla ruchów klimatycznych – warsztat

11:15 – 13:00

Mobilność w UE – świadectwo

14:00 – 15:45

Ekonomia zrównoważonego rozwoju – panel

14:00 – 15:45

Edukacja – panel

14:00 – 15:45

Kampania wyborcza – warsztat

14:00 – 15:45

Woda w mieście – wykład / warsztat

16:00 – 17:45

Zielone miasto w nacjonalistycznym regionie – okrągły stół

 

16:00 – 17:45

Platformy, koalicje– okrągły stół

16:00 – 17:45

Młodzi – aktywizm klimatyczny i zielony – warsztat

16:00 – 17:45

Polityka bezpieczeństwa – panel

1. [Bioróżnorodność] Czy łowiectwo jest konieczne i akceptowalne w czasach 6. Wielkiego Wymierania? – okrągły stół w partnerstwie z koalicją Niech Żyją! i Koalicją Żywa Ziemia, z gościnnym udziałem prof. Wernera Kratza, prowadziła Ewa Sufin-Jacquemart

2. [Woda, rzeki, mokradła]  Rzeka w mieście – wykład warsztatowy. dr inż. arch. Anny Januchty-Szostak (Wydział Architektury Politechniki Poznańskiej). Prowadzenie: Izabela Zygmunt

3. [Woda, rzeki, mokradła]  Czas zatrzymać albo radykalnie zmienić odrzańskie projekty ochrony powodziowej finansowane przez Bank Światowy – informacja – Radek Gawlik (EKO-UNIA / Partia Zieloni), Ewa Leś, Sascha Maier (BUND)

4. [kobiety]  Czy ekofeminizm zmieni świat? – warsztat prowadzony przez Magdalenę Gałkiewicz (Łódzkie Dziewuchy / Partia Zieloni) i Aleksandrę Kołeczek (Ostra Zieleń / Partia Zieloni)

[Była to część seminarium „W kierunku Europy, demokracji, ekologii” w partnerstwie z Fundacją im. Heinricha Boella w Warszawie]

5. [ekonomia] „Czego klasyczna ekonomia nie uwzględnia i jak to kompensować dla zrównoważonego rozwoju?” – Uczestnicy-czki: Jamie Kendrick (Green European Journal), prof. Bożenaa Ryszawska (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu), dr Ewa Rumińska-Zimny (SGH / Kongres Kobiet), Miriam Kennet (Green Economics Institute), dr Ewa Jastrzębska (SGH), debata prowadzona przez Justynę Szambelan.

Polecamy artykuł Jamiego Kendricka: Pakt na rzecz jakości życia – i jego krytycy :https://www.greeneuropeanjournal.eu/pakt-na-rzecz-jakosci-zycia-i-jego-krytycy/

6. [bezpieczeństwo] Jaka powinna być polityka bezpieczeństwa Polski i Europy w dzisiejszym niestabilnym świecie? – panel z udziałem: Piotra NiemczykaWeroniki Grzebalskiej (doktorantka SNS PAN), prowadził: Maciej Józefowicz (Partia Zieloni)

7. [edukacja] „Jak edukować ludzi w szybko zmieniającym się świecie pełnym wyzwań?” – panel z dyskusją z udziałem Piotra DziałakaKrystyny Boczkowskiej, prowadziła Aleksandra Kretkowska (Partia Zieloni)

8. [mobilność w UE] „Jak zmienić kraj zamieszkania i nadal aktywnie uczestniczyć w życiu publicznym?” – świadectwa  Joanny Kamińskiej (radna zielonej partii Ecolo w Brukseli / Partia Zieloni) i Anny Czechowskiej (Agit-Polska/Zieloni niemieccy, Berlin), spotkanie prowadzone przez Urszulę Zielińską (Partia Zieloni)

Nagranie: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/2361295514144855/

9. [demokracja obywatelska] „Europejski Panel Obywatelski – utopia czy konieczna ewolucja demokracji bezpośredniej” – wykład Marcina Gerwina z dyskusją

10. [energia] „Dlaczego Zieloni nie postrzegają energii jądrowej jako klimatycznej nadziei?” – warsztat prowadzony przez Marcina Harembskiego (Społeczny Monitor Atomowy) i Artura Wieczorka (Partia Zieloni)

11. [zielone narzędzia] „Poznajemy zieloną platformę e-learningu mygreenlearning.eu – szkolenie prowadzone przez Urszulę Sadłowską z Green European Foundation

12. [Zielone miasto] „Jak rozwijać zielone miasta w konserwatywno-nacjonalistycznym regionie/kraju a jak w sprzyjającym otoczeniu?” – warsztaty z niemieckimi i polskimi Zielonymi:  Josephine Assum (Stuttgart), Michael Schmelich (Dresden), Paweł Pomian (Wrocław), Arkadiusz Gmurczyk (Płock), prowadziła Aleksandra Kretkowska

Nagrania: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/2296306830405510/

https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/1159595030897549/

Josephine Assum (Stuttgart)

13. [Zielona rodzina] Pytania i odpowiedzi dotyczące Europejskiej Partii Zielonych i Zielonych w Parlamencie Europejskim- Benedetta de Marte, doradca ds. politycznych w EPZ

Nagranie: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/798207930572953/

14. [spotkanie ad-hoc] Budżet węglowy w Warszawie, Borys Lewandowski

Nagranie: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/463919517720332/

11:00 – Marcin Kostrzyński – Spotkania z przyrodą  dla dzieci

Nagranie: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/2333065306759110/

18:00 – Marcin Kostrzyński – Spotkania z przyrodą  dla dorosłych

Nagranie: https://www.facebook.com/FundacjaStrefaZieleni/videos/473488816814910/

22:00 – film dokumentalny Adama Dzienisa o spółdzielniach energetycznych „Human Energy”

Wyjeżdżając z Ośna Lubuskiego autokarem w drogę powrotną do Warszawy, zajechaliśmy nad Odrę, tam gdzie pieszo można przejść ze Słubic do Frankfurtu nad Odrą, aby wziąć udział w europejskiej akcji „Big Jump” w obronie rzek. Wykorzystując piękne kartonowe malowane rzeczne istoty i napisy przygotowane na ZLU przez dzieci, pod kierunkiem Jarosława Malickiego, symbolicznie „wskoczyliśmy” do pięknej rzeki Odry: https://www.facebook.com/partiazieloni/videos/689662984832096/

UWAGA!  Na nasze zielone uniwersytety prowadzimy stałą kampanię crowdfundingową na stronie http://pomagam.pl/ZielonyUniwersytet, a w tej chwili zbieramy środki na ZLU 2019.  Za darowiznę co najmniej 50 zł można otrzymać nagrodę w postaci pięknego artystycznego t-shirtu (z bawełny organicznej i Fair Wear) z grafik naszej uczestniczki Eli Hołoweńko z serii „Ekofeminizm” lub Oli Wasilewskiej z grafiką „Żubrzyce, papieżyce”, a za co najmniej 20zł można dostać piękną przypinkę „Jestem eko-feministką” lub „Zostawcie nam rzeki” z pracami Eli Hołoweńko lub numer „Zielonych Wiadomości” nt. żywności, wsi i polityki rolnej albo angielskie wydanie Zielonych Wiadomości poświęcone katastrofie klimatycznej.

Zrób darowiznę na : http://pomagam.pl/ZielonyUniwersytet i wyślij informację na fundacja@strefazieleni.org jaki prezent chciał-a-byś od nas otrzymać.

     

 

 

 

sie27

Aby bronić przyrody trzeba ją pokochać i poznać

Jednym z elementów wyróżniających nasze polskie Zielone Letnie Uniwersytety od  Green Summer Schools i Green Summer Academies w innych krajach Europy jest celowe umiejscowienie naszych ZLU w miejscach ułatwiających kontakt z żywą przyrodą.  Dlatego pierwszy ZLU w 2015 roku odbył się w Białowieskim Parku Narodowym, a drugi w Ciechocinku nad dziką piękną Wisłą. Wychodzimy bowiem z założenia, że jako ruch polityczny promujący, poza demokracją partycypacyjną, pacyfizmem, prawami człowieka i in., również zrównoważony rozwój, poszanowanie środowiska  i ochronę przyrody, musimy albo rekrutować aktywistów umotywowanych do pro-ekologicznych działań, albo motywować innych do zainteresowania i aktywności w tym zakresie. Wydaje nam się, że aby ludzie chcieli aktywnie działać na rzecz ochrony i poszanowania przyrody, muszą ją pokochać. Aby mogli ją pokochać, muszą wejść w bezposredni kontakt z żywą przyrodą, z pomocą kompetentnych eko-przewodników, którzy będą potrafili nie tylko podzielic się ich cenną wiedzą, ale także zarazić innych ich cenną pasją. Na Zielonym Letnim Uniwersytecie 2017 byliśmy w otulinie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Naszymi przewodniczkami były poznańskie przyrodniczki Justyna Odrzykoska i Agnieszka Błasiak (https://www.facebook.com/lasAgnieszki/).  Pisemna relacja  Justyny Odrzykowskiej z naszych ośmiu wycieczek przyrodniczych jest na tyle ciekawa, że się z nią z przyjemnością dzielimy. 

Wycieczki - tablica

W dniach 13-16 lipca 2017 roku na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego odbyły się wycieczki przyrodnicze prowadzone przez Agnieszkę Błasiak i Justynę Odrzykoską w ramach Zielonego Letniego Uniwersytetu „Hope and Cope”. W ciągu czterech dni uczestnicy odwiedzili następujące miejsca: Rezerwat Grabina, Rezerwat Sarnie Doły, Rezerwat Żabiak, Jezioro Kociołek, Zalewy Nadwarciańskie oraz Trzcielińskie Bagno. Odbyła się także wyprawa dla dzieci wzdłuż rzeki Warty oraz wieczorna obserwacja nietoperzy nad Wartą.

Wieczorem 13 lipca, tuż po przyjeździe i powitaniu uczestników odbyła się wycieczka do Rezerwatu Grabina, gdzie mogliśmy obserwować około 150 letnie graby i jesiony. Przyglądaliśmy się jak wahania wody wpływają na zmiany w składzie gatunkowym lasu. Rozpoznawaliśmy gatunki drzew i rozmawialiśmy o naturalnych procesach zachodzących w lesie, czyli o wypieraniu jednych gatunków przez inne. Było też o gatunkach inwazyjnych oraz podyskutowaliśmy o tym co się obecnie dzieje z Puszczą Białowieską.

14 lipca pierwsza grupa wyruszyła o 6 rano do Rezerwatu Sarnie Doły i Rezerwatu Żabiak. Polodowcowe oczko wodne w Rezerwacie Żabiak idealnie pokazuje znaczenie takich niewielkich zbiorników dla zwierząt żyjących  w lesie. Jest to ważne miejsce rozrodu żab, ropuch i traszek. Sarny i jelenie wykorzystują go jako wodopój. Obserwowaliśmy niezliczone ilości sarnich i jelenich tropów. Poza tym dobrze było widać ślady żerowania bobrów oraz zgryzanie młodych drzewek przez sarny. Bardzo duża ciekawostką okazała się ryba żyjąca w kociołku w Rezerwacie Żabiak, która przez wiele lat przystosowała się do życia w tym jednym zbiorniku. Tego samego dnia, popołudniu odbyła się wycieczka nad Jezioro Kociołek, która na prośbę uczestników wydłużyła się do czterech godzin. Po drodze do jeziora przechodziliśmy obok Jeziora Góreckiego, na którym zamontowany jest aerator do napowietrzania wody. Bardzo to zaciekawiło uczestników i jednocześnie rozpoczęło dyskusję na temat eutrofizacji jezior. Zastanawialiśmy się nad tym czy jeżeli jest to naturalny proces to czy człowiek powinien w niego ingerować i co tak naprawdę powinno się chronić. Po drodze do Kociołka widzieliśmy zeszłoroczne nory lisów i borsuków. Oglądaliśmy mrowisko i obserwowaliśmy dziwnie poskręcane drzewa zaatakowane przez grzyba skrętaka.

15 lipca o poranku ruszyliśmy rowerami nad Zalewy Nadwarciańskie. Uczestnicy byli zachwyceni porannymi mgłami rozciągającymi się nad Wartą. Nad Zalewami rozmawialiśmy o ważnej funkcji jaką pełnią tereny wilgotne i o tym jak istotną rolę spełniają dla ochrony przeciwpowodziowej. Obserwowaliśmy w tym miejscu przechodzenie łęgu w ols a w trzcinach słuchaliśmy śpiewu trzcinniczka. Byliśmy też świadkami sprzeczki pomiędzy dwiema czaplami białymi. Popołudniu odbyła się wycieczka dla dzieci wzdłuż Warty. Mieliśmy okazję obserwować jaszczurki przemieszczające się wśród kwiatów nadwarciańskiej łąki, motyle, niezliczone rodzaje owadów i mrówki przemierzające bardzo długą drogę z mrowiska do rzeki. Starsze dzieci mogły w bezpiecznym miejscu spróbować krzesać ogień przy użyciu krzesiwa i poćwiczyć równowagę podczas przechodzenia po linie pomiędzy drzewami. Ciekawym znaleziskiem okazał się galaretowaty owocnik grzyba sromotnika smrodliwego. Wieczorem nad Wartą dla wszystkich uczestników Zielonego Uniwersytetu odbyło się spotkanie z nietoperzami. Pomiędzy drzewami została rozwieszona sieć chiropterologiczna, do której były przyczepione zdjęcia nietoperzy. Wielką niespodzianką okazało się pojawienie się dwóch osób przebranych w strój nietoperza. Poza tym dużo rozmawialiśmy o zachowaniach nietoperzy, miejscach bytowania, rozrodzie i zagrożeniach. Podczas tych  opowieści słuchaliśmy odgłosów nietoperzy za pomocą detektora ultradźwięków.

16 lipca o poranku liczna grupa wybrała się nad Bagna Trzcielińskie. Jak tylko przyjechaliśmy to przywitał nas klangor żurawi. Przed wejściem na bagna stanęliśmy na chwilę przy tablicy informacyjnej pokazującej zdjęcie lotnicze terenu jeziora Trzcielińskiego. Zastanawialiśmy się nad rolą sukcesji  oraz czy warto zbiorniki wodne chronić przed zarastaniem czy pozostawić je naturalnym procesom. Maszerując ścieżką wydeptaną przez dziki doszliśmy do olsów i porozmawialiśmy o znaczeniu bagien jako małej retencji. Niezliczone ilości tropów borsuka doprowadziły nas do ich tegorocznej nory.

Podczas wycieczek mogliśmy obserwować wiele typów zbiorowisk, od bagiennego do leśnego. Uczestnicy byli bardzo uważni, doskonale wynajdowali ciekawe okazy, szukali śladów i tropów zwierząt oraz zadawali ciekawe pytania. Był czas na dyskusje i czas na obserwacje. Wycieczki uważam za bardzo udane.

Justyna Odrzykoska

 

 

Fundacja Strefa Zieleni – działamy na rzecz trwałego, zrównoważonego rozwoju Follow us Facebook Twiter RSS