Tematy

kw.22

Światowy Dzień Ziemi 2020 – akcja #WykiełkujNadzieję

Ruch Strajk dla Ziemi zaprosił nas do udziału w ciekawej akcji z okazji Światowego Dnia Ziemi pod hasłem #WykiełkujNadzieję. Autorzy akcji piszą:

„Mamy przekonanie, że w tym trudnym dla wszystkich czasie szczególnie powinniśmy myśleć o przyszłości z odrobiną nadziei. Nadziei, której trzeba pomóc się ziścić – poprzez solidarność i współpracę, poprzez działanie i branie odpowiedzialności za swoje otoczenie i, poprzez jasne i stanowcze wywieranie presji na politykach i decydentach. Dlatego w akcji #WykiełkujNadzieję chcemy skupić się na najlepszych możliwych scenariuszach przyszłości, ale także na tym co musimy zrobić i czego wymagać od decydentów, by pozytywne wizje miały szansę dojść do skutku.”

Zamiast wykiełkować naszą własną ideę, przetłumaczyliśmy fragment z tekstu z zeszłorocznego magazynu Green European Journal, zatytułowanego „2049:Open Future„, promując to optymistyczne i ciekawe wydanie oparte na „prawdopodobnej fikcji”. W związku z powstaniem w UE Europejskiego Nowego Ładu jako strategii głębokiej transformacji unijnych polityk do roku 2050, aby nadać im spójność i skierować je na odpowiedź na wielkie wyzwania naszych czasów – klimatyczne, utraty bioróżnorodności, zanieczyszczeń i wyczerpywania się zasobów, ten numer GEJ szczególnie jest aktualny. Głównym celem EZŁ jest bowiem osiągnięcie neutralności węglowej w 2050 roku, aby wypełnić cele Porozumienia Paryskiego, a jednocześnie realizować Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ:

**********************************************************************************************************

Kronika przyszłości: klimatyczna fikcja

Aude Massiot

[…]

Ocalona planeta

Głos w telefonie jest spokojny. „Nie śmiem wychodzić z powodu burzy śnieżnej, która trwa od kilku dni. Całe szczęście, że izolacja domu została odnowiona dwadzieścia lat temu. To prawdziwa przyjemność wygrzewać się w ciepełku salonu. A rachunki za ogrzewanie są niewielkie. ”

– Dobra mamo, przyjadę do was, jak tylko burza się skończy. Widziałam tanie bilety na pociąg do Paryża na Hyperloop [sieć kapsuł napędzanych polem magnetycznym i poruszających się z prędkością 1200 km / h została zainstalowana między Tuluzą a Paryżem w 2035 r.]

Souria rozłącza się. Hologram jej matki znika z zegarka. Myśli o domu swojego dzieciństwa w Aude, oazie spokoju zasilanej panelami fotowoltaicznymi. Aby je zainstalować jej rodzice skorzystali z bardzo korzystnej pożyczki wprowadzonej przez rząd w 2023 roku. Inwestycja była kosztowna, ale oszczędności energii i wody w dużej mierze pokryły koszt pożyczki. Ze swoim partnerem Leo poprawili izolację swojego mieszkania w Nantes, gdy je kupili. I podłączyli się do lokalnej sieci ciepłowniczej zasilanej gazem odnawialnym, wytwarzanym z przetwarzania odpadów przemysłowych i rolnych.

Zagadka

To było oczywiste. Souria pracuje jako „renowator” w urzędzie miasta. Oferuje mieszkańcom pod klucz dotowane programy renowacyjno-remontowe, znajdując wyspecjalizowanych wykonawców i najtańsze rozwiązania techniczne. Kiedy była mała, ten zawód prawie nie istniał, ale odkąd poszła na uniwersytet w 2030 roku, sektor się rozwinął.

I nie bez powodu: kilka lat wcześniej Francja gwałtownie przyspieszyła transformację ekologiczną. Zachęcony głosowaniem w 2021 roku aby zwiększyć ambicję europejskich celów klimatycznych, nowy rząd francuski, który doszedł do władzy w 2022 roku, postanowił dostosować całą politykę publiczną do scenariusza négaWatt 2050. Napisana przez ekspertów z think tanku o tej samej nazwie, była to pierwsza mapa drogowa, która przewidywała dla Francji neutralność pod względem emisji dwutlenku węgla w połowie stulecia. Ta krajowa zmiana kursu nie nastąpiłaby bez wielkich demonstracji obywatelskich w 2019 r., po rezygnacji byłego ministra środowiska Nicolasa Hulota.

Souria zna scenariusz négaWatt na wylot: był to temat jej pracy dyplomowej. Pisząc ją, przeprowadziła wywiad z Thierry Salomonem, wiceprezesem négaWatt. „Francuzi mogli by zaakceptować jasną i realistyczną ścieżkę ekologicznej transformacji” – powiedział jej. „Odnowić 780 000 domów, zwiększyć wydajność pojazdów o prawie 60%, przywrócić konsumpcję mięsa do poziomu z lat 90. i zakończyć import paliw kopalnych, aby osiągnąć 100% energii odnawialnej do 2050 roku. Wszystko przez zmniejszenie zużycia energii o dwie trzecie. Jest to możliwe i byłoby niezwykle korzystne dla gospodarki ”. Souria wyszła z tego wywiadu odmieniona. I proroctwo się spełniło. Dziś cieszy się widząc jak nadwyżkę elektryczności słonecznej latem lub z wiatru przy dużym wietrze można przekształcić w biogaz i przechowywać na zimę dzięki technologii elektrolizy.

Wraz z Léo, który zarządza dynamicznie rozwijającą się siecią kooperatyw rolniczych w regionie Nantes, Souria podróżowała rowerem po Europie, aby świętować swoje 25 urodziny. Podczas podróży para odkryła, jak od 2017 r. portugalska gmina Vila Nova de Gaia (312 000 mieszkańców) wytwarza jedną trzecią swojej energii elektrycznej, przerabiając odpady na biogaz. W Norwegii, nad brzegiem fiordu Oslofjord, Souria nalegała, aby odwiedzić pierwszą na świecie szkołę plus energetyczną. Od oddania do użytku w 2018 r. budynek wyprodukował 30 500 kilowatogodzin energii elektrycznej rocznie, co odpowiada średniemu rocznemu zużyciu energii elektrycznej przez dwie trzecie rodzin dzieci.

Ciche ulice

Siedząc na swoim zielonym tarasie para przypomina sobie, jak sytuacja się odwróciła. W 2010 roku ich rodzice byli prawie zrozpaczeni. Tydzień wcześniej Léo widział dokument na ten temat. Podsumowuje: „Sprawy naprawdę zaczęły się zmieniać 20 lat temu. Po wprowadzeniu nowej europejskiej polityki klimatycznej w 2019 r., amerykańskie wybory prezydenckie w 2020 r. doprowadziły do ​​władzy młodą kobietę, która natychmiast ponownie przystąpiła do paryskiego porozumienia klimatycznego. Zamknęła elektrownie węglowe i zakazała wydobycia gazu łupkowego. Stworzyło to efekt domina. ”

Tego wieczoru spacerując ulicami Nantes, które ucichły, ponieważ dopuszczono tylko pojazdy elektryczne, Souria i Léo zauważyli, że to świetny czas, aby żyć. Minęli tramwaje, którymi w nocy przewożono towary do centrum miasta zamiast ciężarówek. Latarnie włączały się, gdy się zbliżali, i gasły, gdy mijali. Patrząc w górę z ulic miasta, Souria i Léo w końcu znów zobaczyli gwiazdy.

 

 

 

kw.02

Wspierajmy rolnictwo „chłopskie” w czasach COVID-19

Wśród grup, których pandemia koronawirusa ciężko dotyka, znajdują się niewielkie i średnie rolne gospodarstwa rodzinne, produkujące żywność wysokiej jakości z poszanowaniem  środowiska i zdrowia rolników i konsumentów. Takie rolnictwo,  w odróżnieniu od uprzemysłowionego rolnictwa konwencjonalnego, często wielkoskalowego, na świecie popularnie się nazywa rolnictwem „chłopskim”.

U nas w kraju rolnicy niekoniecznie utożsamiają się z tym terminem, mówią raczej o „tradycyjnym rolnictwie rodzinnym”. Dlatego umieszczamy termin „chłopskie” w cudzysłowie.

Ale nie o termin tu chodzi tylko o fakt, że popieramy komunikat i apel organizacji La Via Campesina, ruchu „chłopek i chłopów” na rzecz agroekologii i suwerenności żywnościowej, wzywający władze państw i organizacji międzynarodowych takich jak Unia Europejska, do otoczenia, w czasach koronawirusowej pandemii, szczególną troską rolników oraz pracowników rolnych, w tym migrantów.

Polskę również to dotyczy, gdyż zamykając targowiska, stołówki szkolne czy restauracje, zostawiając sprzedaż żywności prawie wyłącznie sieciom supermarketów, do których drobni rolnicy nie mają dostępu, odcinamy wielu rolników od rynków zbytu i stawiamy ich rodziny w trudnej sytuacji.

W tych  trudnych dla całego społeczeństwa czasach, gdy ludzie są pozamykani w domach, a transport międzynarodowy jest mocno ograniczony, „kluczowe znaczenie ma zapewnienie pewnych, bezpiecznych i wystarczających dostaw zdrowej lokalnej żywności dla całej populacji”. I tu można liczyć na rolników, ale trzeba wyciągnąć do nich rękę.

Dodajmy, że ten kryzys jest okazją, aby zrobić następny krok na drodze do transformacji naszego modelu gospodarczego, w tym rolnictwa, w odpowiedzi na wielkie wyzwania naszych czasów, katastrofę klimatyczną, utratę bioróżnorodności, erozję gleb.

Dodajmy też, że produkty rolne wysokiej jakości, takie jak produkty rolnictwa ekologicznego, nieskażone pestycydami i bogate w składniki odżywcze, stanowią ważne wsparcie w stymulowaniu systemów odporościowych ludzi w czasie epidemii i powinny być powszechnie dostępne. Rolników, którzy produkują taką żywność, polskie władze powinny otoczyć szczególną ochroną, bo ich liczba z roku na rok maleje. Pozostałe gospodarstwa rodzinne władze powinny zachęcić finansowo i doradczo, aby rolnicy i rolniczki wykorzystali te kryzysowe czasy na zdobywanie wiedzy i przygotowanie ich gospodarstw do produkcji agroekologicznej, z poszanowaniem ekosystemów, gleby, a także zdrowia – własnego, rodziny rolnika, pracowników i konsumentów.

Solidaryzujemy się z apelem organizacji La Via Campesina:

W trakcie ogromnego kryzysu, którego doświadczają w tej chwili Europa i cały świat z powodu epidemii COVID-19, po raz kolejny kluczowymi kwestiami stają się transformacja naszego modelu gospodarczego i znaczenie suwerenności żywnościowej. Teraz, bardziej niż kiedykolwiek przedtem, Europejska Koordynacja Via Campesina (ECVC) wraz z tysiącami rolników i rolniczek prowadzących rodzinne gospodarstwa w całej Europie, których reprezentuje, chce podkreślić, że chłopi, mali i średni rolnicy oraz pracownicy rolni, są tutaj i są gotowi. Będziemy nadal z poczuciem odpowiedzialności wypełniać nasze najważniejsze zobowiązanie wobec społeczności Europy – produkować zdrową i świeżą żywność.

Całość apelu na stronie Zielonych Wiadomości:

https://zielonewiadomosci.pl/tematy/ekologia/tutaj-i-gotowi-znaczenie-chlopskiego-rolnictwa-w-kontekscie-covid-19/

lis03

Rolnictwo wspólną sprawą – akcja Good Food Good Farming

W piątek 19 października Kooperatywa „Dobrze” zorganizowała w Warszawie – z Polskim Klubem Ekologicznym, Fundacją Strefa Zieleni, WWF, ruchem Nyeleni, Forum Rolnictwa Ekologicznego, OTOPem i innymi organizacjami współpracującymi w ramach  Koalicji Żywa Ziemia, ze wsparciem „Zielonych Wiadomości” i Fundacji im. Heinricha Boella w Warszawie – imprezę pod hasłem „Dobra żywność dobre rolnictwo”, w ramach ogólnoeuropejskiego miesiąca działań „Good Food Food Farming„.

Wspólna Polityka Rolna do zmiany!

Europejki i Europejczycy domagają się od Komisji Europejskiej, Europosłów i rządów krajów członkowskich UE zmiany Wspólnej Polityki Rolnej, która nie spełnia oczekiwań obywateli i obywatelek, konsumentów i konsumentek żywności.

Mamy coraz mniej rolników i gospodarstw rolnych, coraz bardziej uprzemysłowioną i schemizowaną produkcję rolną, coraz więcej zanieczyszczeń środowiska i utraty bioróżnorodności w tym owadów zapylających, coraz bardziej negatywny wpływ rolnictwa na klimat i wrażliwość produkcji rolnej na zmiany klimatu,  coraz gorszą jakość żywności, a jednocześnie jej nadprodukcję, przede wszystkim mięsa, ogromne marnowanie się żywności, a jednocześnie coraz bardziej wyjałowione, pozbawione materii organicznej gleby.

Jednocześnie mamy coraz więcej chorób cywilizacyjnych w tym nowotworów, których przyczyny, jak pokazują badania naukowe, tkwią głównie w zanieczyszczeniach środowiska, w tym żywności.

Ten system rolnictwa i żywności nie jest zrównoważony i musi się zmienić.

Alternatywy są!

Wspólna Polityka Rolna musi stymulować wielką transformację sektora produkcji rolnej i łańcucha żywnościowego.

Temu służyło nasze wydarzenie „Dobre żywność dobre rolnictwo” złożone z dwóch części:

Część I pod hasłem „Sezonowe znaczy zdrowe” w Warsztacie Warszawskim, koordynowana przez Kooperatywę „Dobrze”, zawierała:

  1. lunch z warzyw i owoców ekologicznych z „Kooperatywą Dobrze”: wspólne gotowanie, a potem duży stół w słońcu, do którego zapraszaliśmy wszystkich – przechodniów, osoby bezdomne i obecnych aktywistów i aktywistki. Wspaniałości i pyszności, cudowne i dla podniebienia i dla naszych komórek…
  2. wykłady: o kooperatywach (Kooperatywa Dobrze), o ptakach i ich roli na obszarach wiejskich i na polach (OTOP), o glebach (ruch Nyeleni)

 


Część II pod hasłem „Rolnictwo naszą sprawą” odbyła się na parkingu przed Warsztatem Warszawskim, gdzie ustawiliśmy ciężarówkę z nagłośnieniem będącą naszą sceną, ekran i stoliki. Wydarzenie zawierało:

1. wystąpienia aktywistów i ekspertów przedstawiających problemy dzisiejszego rolnictwa i jedyne możliwe rozwiązanie jakim jest transformacja rolnictwa w kierunku agroekologii i rolnictwa ekologicznego, rodzinnego, opartego na współdziałaniu ludzi z przyrodą i zwierzętami, krótkich łańcuchach „od pola do talerza”, współpracy i solidarności rolników i konsumentów, istotnej roli kobiet; pokazaliśmy konkretne już działające rozwiązania, takie jak Kooperatywa „Dobrze” i Ekologiczny Uniwersytet Ludowy.

2. ekran TV, na którym wyświetlaliśmy dokumentalne filmy edukacyjne:

GEF: Olivier de Schutter mówi o agroekologii (ANG, polskie napisy): https://www.youtube.com/watch?v=glNL0hNRUoI&feature=youtu.be

Zwiastun filmu „Ziarno Świadomości” (PL): https://www.youtube.com/watch?v=owyMsJRTxyQ

IPES-Food: „How we can change our food systems: Integrated Food Policy”  (ANG) https://www.youtube.com/watch?v=Np1Vo88313I#action=share

WWF Polska: Animacja przedstwiająca proces eutrofizacji (PL):  https://www.youtube.com/watch?v=cOaRF5s0ME0

Video z EUL 2016:

https://www.youtube.com/watch?v=LmFzI8rDu3Y&feature=youtu.be

https://www.youtube.com/watch?v=pPci3j4kYGE&feature=youtu.be

3. Koncert grupy „Kompost”

   

4. Stolik, na którym Fundacja Chlorofil prowadziła zajęcia dla dzieci.

5. Stolik, na którym rozdawaliśmy publikacje:

– Atlas Rolny (i Atlas Węgla) Fundacji im. Heinricha Bolla,

– Specjalne skrócone wydanie Zielonych Wiadomości „Dobra Żywność Dobre Rolnictwo” wydane dzięki zaangażowaniu Koalicji Żywa Ziemia i we współpracy z Fundacją im. Heinricha Boella w Warszawie.

6. Stolik, na którym, w ramach ogólnoeuropejskiej kampanii, zbieraliśmy wpisy uczestników na kartkach pocztowych skierowane do Europarlamentarzystów – „jakiej żywności i jakiego rolnictwa chcemy”, a także uczestnicy pisali swoje hasła na bristolu z logo kampanii, które trzymali podczas wystąpień i koncertu.

 

7. Stolik z sałatką i jabłkami pozostałymi z lunchu.

Wspaniała atmosfera, dużo rozdanych materiałów, trochę nowych kartek dla Europosłów, prawdopodobnie nowi członkowie Kooperatywy „Dobrze”, no i , mamy nadzieję, nowi konsumenci żywności ekologicznej – oto dorobek tego wydarzenia.

 

#GoodFoodGoodFarming

paź01

Czy transformacja energetyczna w Polsce oznacza wzrost bezrobocia? – zapis debaty

Debata pt. Czy transformacja energetyczna w Polsce oznacza wzrost bezrobocia? odbyła się 10 września br. o godzinie 11:00. Transmitowana w czasie rzeczywistym na portalu chrońmyklimat.pl oraz na facebooku portalu i Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju. 

W debacie udział wzięli:

– Peter Sims, autor modelu pozwalającego wyliczyć zmiany w liczbie miejsc pracy w wyniku transformacji energetycznej, model użytkowany jest przez organizację Green House Think Tank z Wielkiej Brytanii. Informacje o modelu i organizacji można uzyskać pod linkiem: https://www.greenhousethinktank.org/climate-jobs.html

– Ewa Sufin-Jacquemart, prezeska Fundacji Strefa Zieleni zajmującej się promowaniem zielonej transformacji i działaniami na jej rzecz.

– Miłosława Stępień, prezeska Stowarzyszenia Akcja Konin, organizacji która zajmuje się kształtowaniem warunków dla transformacji gospodarczej regionu konińskiego. http://akcjakonin.pl/

– Krzysztof Kajetanowicz, reprezentant kancelarii prawnej Value Partner, która była autorem analizy „Gospodarcze efekty wstrzymania inwestycji w sektorze lądowej energetyki wiatrowej w województwie zachodniopomorskim”.

– Wojciech Szymalski, prezes Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju.

Debata zrealizowana była w ramach projektu Zielonej Fundacji Europejskiej GEF, w partnerstwie z think-tankiem Green House, UK i z Fundacją Strefa Zieleni, z funduszy Parlamentu Europejskiego dla Zielonej Fundacji Europejskiej, oraz w ramach projektu Make Europe Sustainable for All Instytutu nrz Ekorozwoju.

Peter Sims pokazał „lecące do nieba” w ostatnich dekadach wykresy różnych wskaźników społeczno-gospodarczych z ostatniego stulecia, a jednocześnie różnych  konsekwencji klimatycznych i środowiskowych. Figurują wśród nich wykresy wzrostu PKB i populacji oraz zużycia energii, ale także wykresy emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych, odłowów ryb, zwyżki kwasowości oceanów czy utraty lasów tropikalnych. Widać gołym okiem, że transformacja gospodarcza jest konieczna i bardzo pilna dla zrealizowania celu wskazanego przez IPCC pozostania w granicy +1,5*C wzrostu temperatury od początku ery przemysłowej, przede wszystkim transformacja energetyczna.

Polityka skierowana na wzrost miejsc pracy prowadzi do szybkiej transformacji, gdyż nie wiąże się tylko z rozwojem infrastruktury, a wymaga wysiłków dostosowawczych i edukacyjno-szkoleniowych  Dlatego warto udostępniać politykom takie symulacje jak ta, której dokonano.

Narzędzie obliczeń ilości miejsc pracy, jakie mogłaby stworzyć ambitna transformacja w najważniejszych sektorach, Green House Think Tank stworzył kilka lat temu dokonując kolejno obliczeń dla części Wielkiej Brytanii, a następnie, dzięki Zielonej Fundacji Europejskiej GEF, całej Wielkiej Brytanii, Irlandii i Węgier. W tym roku, dzięki GEF, w partnerstwie z Instytutem nrz Ekorozwoju i z Fundacją Strefa Zieleni dokonano podobnych obliczeń dla Polski.

Dotyczyły one kilku najważniejszych sektorów – odpady, budownictwo, transport, produkcja prądu oraz sektory wspierające, przede wszystkim edukacja i szkolenia. Obliczenia, oparte na wskaźnikach intensywności pracy w tych sektorach, dotyczyły okresu podstawowej transformacji do 2035 roku oraz efektu długofalowego do 2050 roku.

Założono transformację opartą na:

  • W sektorze energii: odejście od węgla ok. 2035 r., rozwoju produkcji energii z OZE (słońce, wiatr, geotermia), w tym bardzo dużym wzroście produkcji prądu kosztem produkcji ciepła, utrzymaniu istniejących i nowych instalacji, rozwoju sieci, zarządzaniu magazynowaniem i popytem;
  • W sektorze budownictwa: modernizacji energetycznej ulica po ulicy, termomodernizacji i instalacji OZE, przekwalifikowaniu pracowników sektora, lepszej konserwacji;
  • W sektorze transportu: programach współdzielenia aut, rozwoju transportu publicznego, poprawie infrastruktury rowerowej i pieszej, zapobiegawczym utrzymaniu dróg;
  • W sektorze odpadów: warsztatach naprawczych, dekonstrukcji zamiast rozbiórki, sortowaniu i odzyskiwaniu materiałów, utraconych miejscach pracy na wysypiskach.
  • W sektorach wspierających: edukacji i szkoleniach.

Mimo, iż przyjmowano konserwatywne hipotezy, otrzymano bardzo pozytywne wyniki, ponad 750 tysięcy miejsc pracy netto utworzonych w okresie transformacji do 2035 roku, a ponad 360 tysięcy długofalowo, w okresie 2035-2050. Oczywiście będą potrzebne intensywne działania wspierające o charakterze transformacyjnym i edukacyjnym, same w sobie tworzące w okresie przejściowym ponad 60 tys. miejsc pracy.

Prezentację Petera Simsa oraz debatę, która po niej nastąpiła, można odsłuchać w całości:

https://www.youtube.com/watch?v=njU3ODCql2s&feature=youtu.be

Podsumowanie wyników i metodologii można znaleźć tu: http://www.chronmyklimat.pl/wiadomosci/polityka-klimatyczna/miejsca-pracy-w-polsce-po-transformacie-energetycznej

Wywiad Ewy Sufin-Jacquemart z Peterem Simsem i Wojciechem Szymalskim można przeczytać w Zielonych Wiadomościach: https://zielonewiadomosci.pl/zw/gleboka-transformacja-proklimatyczna-nie-musi-byc-zrodlem-bezrobocia

The debate and the calculations of the number of jobs resulting from the Polish green transition were carried out as part of the project “Climate Jobs: Planning for a Green Transition”, organised by the Green European Foundation with the support of the Green House Think Tank, the Fundacja Strefa Zieleni and the Green Foundation Ireland, with the financial support of the European Parliament to the Green European Foundation. The Polish part of the project included a partnership of the Institute for Ecodevelopment (InE).

 

Fundacja Strefa Zieleni – działamy na rzecz trwałego, zrównoważonego rozwoju Follow us Facebook Twiter RSS